آمنه مستقیمی: نه فقط شیعه و مسلمان، بلکه به خواست و اراده الهی، جهان با نام امام حسین(علیهالسلام) آشناست و بی تردید نام و ایثار آن حضرت پس از گذشت ۱۴ قرن همچنان جریان سازترین و اثر گذارترین عامل در ظلم ناپذیریها و استکبارستیزیهاست. از این رو و به مناسبت فرا رسیدن سوم شعبان المعظم، سالروز ولادت امام حسین(علیهالسلام) با آیت الله مروجی طبسی، استاد برجسته تاریخ اسلام و مؤلف آثاری همچون «موارد السجن فی النصوص و الفتاوی»، «الامام الحسین(علیهالسلام) فی مکه المکرمه» و «الوهابیه دعاوی و ردود» درباره جایگاه سیدالشهدا(علیهالسلام) نزد پیامبر(صلی الله علیه و آله) و آثار ولادت آن حضرت بر عالم امکان به گفت وگو پرداخته ایم که مشروح آن را میخوانید:
به منظور ورود به بحث، درباره فلسفه اهمیت روز سوم شعبان و عظمت این روز توضیح بفرمایید.
- سوم شعبان المعظم مقارن است با دو رویداد مهم، نخست ولادت امام حسین(علیهالسلام) و نیز ورود ایشان به مکه مکرمه که به عبارت دیگر آغاز حرکت امام حسین(علیهالسلام) مقابل حکومت جبار و ظالم اموی است و باید در بررسی وقایع کربلا و عاشورای حسینی به این واقعه نیز توجه خاص داشت و مسائل کربلا را در آن هم ریشه یابی کرد.
ولادت امام حسین(علیهالسلام) زمینه ساز چه تحولاتی در عالم امکان شد و این تحولات چه آثار مادی و معنوی به همراه داشت؟
-ولادت امام حسین(علیهالسلام) منشأ تحول و شادی و سرور در آسمانها و عالم بالا شد، یعنی پیش از آنکه سرور و شعف این ولادت، زمین و زمینیان را فرا بگیرد، آسمانها را درنوردید و این مطلب از شخصیت بی نظیر سیدالشهدا(علیهالسلام) حکایت دارد. وقتی در فرازی از زیارت عاشورا میگوییم: «عَظُمَتْ مُصیبَتُکَ فِی السَّمواتِ عَلی جَمیعِ اَهْلِ السَّمواتِ» برای آن است که آسمانیان ایشان را میشناختند و تحولات عالم را هنگام ولادتشان دیده بودند.
آیا سندی بر رخداد این تحولات در عالم امکان در منابع معتبر وجود دارد؟
- بله، جوینی خراسانی از علمای معروف و بنام خراسان و متوفای ۷۳۰ قمری و از علمای متخصص اهل سنت که ذهبی محضرش را درک کرده در «فرائد السمطین» جلد ۲، صفحه ۱۱۳، حدیثی را از طریق عبدالله بن عباس از پیامبر(صلی الله علیه و آله) نقل میکند و میگوید: از پیامبر(صلی الله علیه و آله) شنیدم که هنگام ولادت حسین بن علی(علیهالسلام) که مقارن با شب جمعه بود، خداوند عزوجل به خازن آتش امر فرمود: به کرامت این مولودی که به محمد مصطفی(صلی الله علیه و آله) عنایت شده، آتش جهنم را خاموش کن؛ سپس خداوند خطاب به رضوان، خازن بهشت امر فرمود: بهشت را به خاطر مولودی که به رسول الله(صلی الله علیه و آله) عنایت شده زینت بده. سپس خداوند به حورالعین دستور داد، خود را زینت داده و برای زیارت این مولود بروید و به ملائکه نیز دستور داد و فرمود به صف بایستید و برای این مولود مبارک تکبیر، تسبیح و تمجید بگویید؛ سپس خداوند به جبرئیل دستور داد همراه با هزار گروه از ملائکه که هر گروه متشکل از یک میلیون ملائکه بود و در حالی که در دستانشان نور و در قلب هایشان سرور بود، به زمین هبوط کنید و به پیامبر(صلی الله علیه و آله) تبریک گفته و بگویید: من این مولود را «حسین» نامیدم و پس از آن تسلیت بگویید که حسین(علیهالسلام) به دست اشرار این امت کشته میشود، وای بر فرماندهان و سربازان و کسانی که در قتل این عزیز شرکت کنند. بگو من از قاتلان حسین(علیهالسلام) بیزارم و آنها نیز از من بیزارند و روز قیامت هیچ کس از آنها بدتر نیست و آتش جهنم به آنها رغبت دارد. وقتی این تهنیت و تبریک و تسلیت توسط جبرئیل و ملائکه به پیامبر(صلی الله علیه و آله) رسانده میشود، ایشان پرسیدند: «آیا امت من این اعمال را انجام داده و مرتکب چنین جنایتی میشوند؟ اینها از امت من نیستند و من هم از آنها بیزارم و خدا هم از آنها بیزار است». سپس پیامبر(صلی الله علیه و آله) این تبریک و تسلیت را به حضرت زهرا(علیهاسلام) رسانده و چون ایشان غمگین شدند و گریستند، رسول خدا(صلی الله علیه و آله) برای تسلای حضرت زهرا(علیهاسلام) مژده دادند و فرمودند: «فاطمه جان! امامان بعد از من از نسل ایشان اند.» و سپس نام تک تک امامان(علیهم السلام) از امیرالمؤمنین(علیهالسلام) تا امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) را ذکر کردند و در پایان سخنانشان فرمودند: «امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) کسی است که عیسی(علیهالسلام) پشت سر او نماز میخواند.» حضرت زهرا(سلام الله علیها) نیز پس از شنیدن این مطالب ابراز رضایت کردند.
این روایت به شایستگی نشان میدهد، ولادت امام حسین(علیهالسلام) در کیفیت بهشت و جهنم تحول ایجاد کرد. باید توجه داشت، این تحولی عظیم است و اگر امروز اظهار شادی میکنیم، برای ولادت امام حسین(علیهالسلام) جشن گرفته و سخنرانی میکنیم و ...، باید بدانیم پیش از ما زمینیان، اهل آسمانها برای ولادت امام حسین(علیهالسلام) شادی کردهاند و این به دلیل عظمت وجودی امام حسین(علیهالسلام) برای عالم امکان است. مهم آنکه بدانیم تا پیش از تولد و نامگذاری امام حسین(علیهالسلام)، در کل جهان و کره زمین نام «حسین» نبود همان طور که نام «حسن» و «علی» نیز نبود و این اسامی از آسمان برای این موالید و ائمه(علیهم السلام) فرستاده شد.
آیا این عظمت وجودی و تحولات ولادت امام حسین(علیهالسلام) فقط شامل شیعه و محبان آن حضرت میشود یا همه از آن بهره مند میشوند؟
زمانی از جرج جرداق نویسنده مسیحی و صاحب ۷ جلد کتاب درباره امیرالمؤمنین(علیهالسلام)، پرسیدم: چرا درباره امام ما شیعیان کتاب مینویسی؟ وی در پاسخ گفت: امیرالمؤمنین(علیهالسلام) امام همه انسانیت است.
امام حسین(علیهالسلام) نیز رهبر آزادگی و همه آزادگان است و مقابل ظلم ایستاد. یکی از خبرنگاران خارجی تعبیر جالبی داشت و میگفت: امروزه به دلیل ظلم ناپذیری یک کارگر، همه جهان روز کارگر را گرامی داشته و جشن میگیرند؛ اگر جهان و جهانیان امام حسین(علیهالسلام) را میشناخت و میدانست مقابل ظلم تا پای جان ایستاد و آزاده ماند، بیگمان برایش روز شهید تعیین میکرد و آن را گرامی میداشت.
حدیث «حُسَیْنٌ مِنِّی وَ أَنَا مِنْ حُسَیْنٍ» به چه معناست و چه حقیقتی را در خود جای داده است؟
درباره تعبیر «حسین منی» طبیعی است که امام حسین(علیهالسلام) از اهل بیت است و همه اهل بیت(علیهمالسلام) شامل این تعبیر میشوند؛ اما درباره فقره «انا من حسین» بنا بر نظر برخی بزرگان معنایش این است که بقای دین پیامبر(صلی الله علیه و آله) وابسته به سیدالشهدا(علیهالسلام) و ایثار و شهادت ایشان است.
فرمودید سوم شعبان مصادف است با ورود امام حسین(علیهالسلام) به مکه، تأثیر و اهمیت این ورود در شناخت حادثه جانگداز کربلا چقدر است؟
متأسفانه این واقعه کمی مورد غفلت قرار گرفته، در حالی که ریشه بسیاری از وقایع کربلا را باید در ایام مکه و ورود امام حسین(علیهالسلام) به مکه مکرمه جست وجو کرد، چون اگر ایشان ۸ روز در کربلا و ۲۳ روز در مسیر مکه به کربلا بودند، اما ۱۲۵ روز در مکه مکرمه توقف داشتند، در حالی که نمیخواستند آنجا را پایگاه قرار دهند، چون میدانستند مکیان و قریش همان کسانی هستند که بدر و احد و خندق را به راه انداختند و ابناءالطلقاء بودند و با اهل بیت(علیهم السلام) دشمنی داشتند، بنابراین وقتی از مکه و حجاز رهسپار عراق شدند، هیچ کس از مکیان امام را همراهی نکرد. چنانکه وقتی امیرالمؤمنین(علیهالسلام) نیز حجاز را به قصد عراق و فرونشاندن فتنه جمل ترک کرد، تنها پنج نفر از اهالی مکه با ایشان همراه شدند که سه نفر از آنان فامیل حضرت امیر(علیهالسلام) بودند.
بنابراین حضور امام حسین(علیهالسلام) در اصطلاح امروزی نوعی پوشش خبری بود برای بازتاب حقیقت کربلا به جهان. از این رو، سخنرانی ها، دیدارها و نامههای حضرت(علیهالسلام) در این ایام باید بررسی شود تا بسیاری از ابعاد واقعه کربلا و عاشورای حسینی تبیین و روشن گردد.
نظر شما